تاثیر ریاست همتی بر بانک مرکزی بر بورس / بازار سهام چه می‌شود؟

به‌گزارش صدای‌بورس، عبدالناصر همتی پس از یک دوره پرحاشیه، بار دیگر به ساختمان بانک مرکزی بازگشت. سال گذشته و هم‌زمان با روی کار آمدن دولت پزشکیان، همتی به‌عنوان وزیر امور اقتصادی و دارایی معرفی شد، اما چند ماه پس از آغاز فعالیت او در این وزارتخانه و در پی تشدید نوسانات نرخ ارز، با استیضاح مجلس از سمت خود کنار رفت.

در این میان، عملکرد محمدرضا فرزین، رئیس پیشین بانک مرکزی نیز از نگاه بسیاری از کارشناسان چندان درخشان ارزیابی نشد؛ به‌طوری‌که در دوره ریاست او، بازار ارز نوسانات شدید و ممتدی را تجربه کرد و قیمت دلار در بازار آزاد رشد افسارگسیخته‌ای داشت.افزون بر این، بی‌ثباتی در سایر بازارها و روند فزاینده تورم که به گفته کارشناسان ممکن است تا پایان سال جاری به حدود ۶۰ درصد برسد، از جمله پیامدهای دوره مدیریت فرزین عنوان می‌شود. با وجود تکذیب‌های مکرر، طی روزهای اخیر اخباری درباره برکناری فرزین منتشر شد و سرانجام در روز دوشنبه ۸ دی‌ماه، عبدالناصر همتی به‌عنوان رئیس جدید بانک مرکزی انتخاب شد.نکته قابل توجه آن است که استیضاح همتی در دوران وزارت اقتصاد در شرایطی رخ داد که نرخ دلار حدود ۹۰ هزار تومان بود، در حالی که بازگشت او به بانک مرکزی هم‌زمان با دلار ۱۳۰ تا ۱۴۰ هزار تومانی صورت گرفته است. در بازار سرمایه نیز طی بیش از یک سال گذشته و در دوران وزارت اقتصاد همتی، حجت‌الله صیدی به‌عنوان رئیس سازمان بورس منصوب شد؛ مدیریتی که عملکردی نسبتاً قابل قبول و امیدوارکننده از خود به‌جا گذاشت. از این رو، برخی فعالان بازار سرمایه معتقدند با انتصاب همتی در بانک مرکزی می‌توان به هماهنگی بیشتر سیاست‌های پولی و مالی و در نتیجه، بهبود چشم‌انداز بازار سرمایه امیدوار بود. در این گزارش، دیدگاه چند تن از کارشناسان بازار سرمایه درباره رویکردها و سیاست‌های احتمالی عبدالناصر همتی در قبال بازار سرمایه ایران بررسی شده است.

سیگنال همتی به بازار سرمایه چیست؟

حمید میرمعینی، کارشناس بازار سرمایه:

پس از یک دوره رشد، بازار اخیراً با افزایش فشار عرضه و موج فروش مواجه شده است. دو عامل اصلی رشد قبلی، افزایش نرخ ارز و ثبات سیاسی بودند که اکنون با تغییر در هر دو، بازار نوسانات جدیدی را تجربه می‌کند. افزایش تنش‌های داخلی و انتظار برای کاهش نرخ دلار به‌دنبال تغییرات احتمالی در بانک مرکزی، به افت قیمت‌ها و تشدید فروش انجامیده است.اگر تغییرات بانک مرکزی منجر به تک‌نرخی شدن ارز و اصلاح نرخ بهره شود، در مجموع به نفع بازار سرمایه خواهد بود. حضور همتی می‌تواند در گذر زمان به مهار و کاهش تدریجی نرخ بهره بیانجامد که مستقیماً بازار را تقویت می‌کند. در حوزه ارز نیز تحقق سیاست تک‌نرخی شدن به نفع شرکت‌های صادرات‌محور بورسی است، چرا که رانت‌ها حذف و منافع واقعی صادرات به خود بنگاه‌ها بازمی‌گردد. به‌طور کلی، این تغییر مدیریتی رویدادی مثبت برای بازار سرمایه ارزیابی می‌شود.

اصلاح بورس در راه است؟

کمال خانزاده، مدیرعامل کارگزاری پویش البرز:

سیاست‌های ارزی عبدالناصر همتی در بانک مرکزی را مثبت ارزیابی کرد. هدف همتی کاهش شکاف بین نرخ ارز نیما و آزاد به ۱۵ درصد بود که به نفع تولید و بازار سرمایه است. در مقابل، برخی مسئولان با رویکردی پوپولیستی صرفاً بر کنترل مصنوعی نرخ نیما تمرکز داشتند.

افزایش نرخ ارز ناشی از تورم بالا، رشد نقدینگی و تحریم‌ها است و همتی توانست شوک‌های اخیر را با کمترین آسیب مدیریت کند و از طرفی هر مسئولی ناگزیر از افزایش نرخ ارز متناسب با تورم است.در بخشی دیگر، با رسیدن ارزش بازار به ۱۴.۲ هزار همت و نسبت P/E به بالای ۸، احتمال اصلاح ۱۰ الی ۱۲ درصدی وجود دارد. به‌ویژه با انتشار گزارش‌های پاییز و کاهش P/E به محدوده ۷ الی ۷.۵، این اصلاح طبیعی است همچنین وی خاطرنشان کرد بازار در سال‌های اخیر نوسانات تندی در روندهای صعودی و اصلاحی تجربه کرده است.

آیا سیاست ارزی همتی موتور رشد بورس می‌شود؟

احسان خاتونی، کارشناس بازار سرمایه:

کاهش نرخ بهره با حضور همتی قطعی نیست، زیرا شرایط اقتصادی کنونی با دوره قبل تفاوت بنیادین دارد و مهم‌ترین اثرگذاری او در حوزه سیاست ارزی خواهد بود. انتظار می‌رود سیاست ارز ارزان و اجبار فروش در بازار نیما تعدیل شده و حرکت به سمت تک‌نرخی شدن ارز و کاهش شکاف بین بازار آزاد و نیما، با جدیت پیگیری شود. این رویکرد می‌تواند تأثیر مثبتی بر بازار سرمایه داشته باشد.همچنین در سیاست عملیات بازار باز، ممکن است شاهد رویکردی انبساطی‌تر نسبت به دوره قبل باشیم تا از تعمیق رکود جلوگیری شود. با این حال، به دلیل محدودیت‌های ساختاری شدید اقتصاد ایران، تغییر سریع متغیرها بدون تبعات، امکان‌پذیر نیست.در مجموع، پیش‌بینی می‌شود همتی بتواند تا حدی گره‌های اقتصاد را بگشاید و فضای مناسب‌تری برای بازار سرمایه فراهم کند، هرچند موفقیت کامل سیاست‌ها در شرایط تحریم دشوار است.

آیا همتی می تواند بورس را احیا کند؟

نوید سالک، کارشناس بازار سرمایه:

تأثیر تغییر رئیس کل بانک مرکزی را در دو فاز بررسی می‌کند. در کوتاه‌مدت، نگرش مثبت به سابقه همتی می‌تواند محرک رشد بازار باشد و تجربه او در مدیریت ارز به ثبات این بازار کمک کند.در بلندمدت، کلید موفقیت، تعامل سازنده با دولت و اجرای سیاست‌های هماهنگ است. حرکت به سمت تک‌نرخی کردن ارز می‌تواند کسری بودجه را کاهش داده و عملکرد شرکت‌های بورسی را بهبود بخشد. کنترل تورم نیز بسترساز کاهش نرخ بهره و رشد پایدار خواهد بود.با این حال، ریسک اصلی، اتکای صرف به سیاست‌های انبساطی و افزایش نقدینگی برای کاهش نرخ بهره است که ممکن است به تورم بالا بینجامد. در این صورت، بازدهی واقعی بورس احتمالاً از سایر بازارها عقب می‌ماند. موفقیت در گرو اجرای سیاست‌های منسجم و کنترل تورم است.